Avusturya’da İşsizlik parası ARBEITSLOSENGELD yardımı nasıl alınır? Avusturya’da kimler işsizlik parası alabilir , İşsizlik ödeneği ne zaman kesilir?
Avusturya’da yaşayan Türk vatandaşları için Viyana Konsolosluğu tarafından hazırlanmış olan bu yazı ile işsizlik parası olarak bilinen Arbeitslosengeld hakkında ayrıntılı bilgi edinebilirsiniz.
İşsizlik Sigortası Kanunu’nun (Arbeitslosenversicherungsgesetz) öngördüğü yardımlar ve bunların başında gelen işsizlik parası ve bununla ilgili uygulama, çalışanlar açısından da önem taşımaktadır. Sözkonusu uygulama kapsamında önemli bulunan hususlara ilişkin bilgiler özet halinde aşağıda belirtilmiştir
Avusturya’da yaşayan vatandaşlarımız Avusturya’daki çalışma hayatı , emeklilik işlemleri ve sosyal ödenekler hakkında detaylı bilgiyi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliğinden alabilirler. Bunun dışında Türkiye’den emeklilik borçlanması hakkında detaylı bilgi ve belgeleri edinebilirler.
Kimler İşsizlik Parası Alabilir?
İşsizlik parası haksahipliği, İşsizlik Sigortası Kanunu’na göre
1. İlk kez işsizlik parası talebinde bulunanların, işsiz kalmadan önceki son 2 yıl içerisinde toplam 52 hafta,
2. 25 yaşından küçük işsizlerin ise işsiz kalmadan önceki son 12 ay içerisinde toplam 26 hafta,
3. İlk kez işsizlik parası alınmasından sonraki işsizlik parası taleplerinde de işsizlerin işsiz kalmadan önceki 12 ay içerisinde toplam 28 hafta
işsizlik sigortasına tabi olarak çalışmış olmaları halinde kazanılmaktadır.
İşsizlik Parası Ne Kadar Süre Ödenir?
İşsizlik parası, kaideten 20 haftalık bir süre boyunca ödenmektedir.
İşsizlik parasıtalep edilmeden önceki son 5 yıl içerisinde toplam 156 hafta (39 ay) işsizlik sigortasına tabi olarak çalışılmış ise 30 hafta,
Talep edilmeden önceki son 10 yıl içerisinde 312 hafta (78 ay) işsizlik sigortasına tabi olarak çalışılmış ve talep tarihinde 40. yaşın tamamlanmış olması halinde 39 hafta,
Talep edilmeden önceki son 15 yıl içerisinde 468 hafta (117 ay) işsizlik sigortasına tabi olarak çalışılmış vetalep tarihinde 50. yaşın tamamlanmış olması halinde 52 hafta,
ödenmektedir
Diğer taraftan işsizlik parası ödeme süresi,İş Piyasası Servisi’nce öngörülen bir meslek değiştirme(Berufliche Umschulung), önceki mesleki bilgi ve becerinin yeniden kazanılması (Berufliche Nachschulung) ve iş piyasasına yeniden uyum (Wiedereingliederung in den Arbeits markt) tedbirlerine katılınması halinde, bu eğitim süreleri kadar uzamaktadır.
İşsizlik Parası Tutarı Ne Kadar? Kaç Para İşsizlik Parası Alabilirim?
İşsizlik parası, esas itibarıyla talepte bulunulan tarihten önceki işsizlik sigortasına tabi yıllık kazanç üzerinden hesaplanan günlük net kazancın% 55’i kadardır. Sözkonusu bu temel meblağa ilaveten işsizin,geçimlerinin büyük kısmını sağladığı ve çocuk parası (Familienbeihilfe) haksahibi olduğu çocukları ile kendisiyle birlikte aynı evde yaşayan, aylık 425,70Avro’yu geçen bir kazancı olmayan ve geçiminin büyük kısmını sağladığı eşi için günlük 0,97 Avro tutarında olmak üzere aile zammı (Familienzuschlag) ödenmektedir.
Ayrıca, günlük işsizlik parası tutarının, aylık-gelir sahipleri (Pensionist)için Genel Sosyal Sigortalar Kanunu’nda (Allgemeines Sozialversicherungsgesetz)öngörülen günlük dengeleme zammına esas teşkil eden maktu meblağdan (Ausgleichzulagenrichtsatz )az olması halinde aradaki fark,tamamlama meblağı (Ergänzungsbetrag) olarak ödenmektedir.
Bu şekilde hesaplanan işsizlik parası tutarı, aile zammı hak sahibi işsizler için işsiz kalmadan önceki günlük net kazancın% 80‘ini;ailezammıhaksahibi olmayan işsizler için günlük net kazancın
% 60’ını geçememektedir. İşsizlik parası, ait olduğu ayın sonunda banka hesabına yatırılmakta ya da posta yoluyla ödenmektedir.
İşsizlik Parası Alırken Her Hangi Bir İşte Çalışabilir miyim?
İşsizlik parası ödenen süre içersinde tam sigortaya tabi olmayan ve aylık tutarı425,70Avro’yu(2017 yılı için) geçmeyen bir işte çalışmak suretiyle ek kazanç temin etmek mümkündür.
İşsizlik Parası Alınan Sürede Sosyal Sigorta Güvencem Var Mı?
İşsizlik parası alanların hastalık sigortası ile malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primleri işsizlik sigortası tarafından ödendiğinden işsizlik parası alındığı sürece bu sigorta dallarındaki sigortalılık devam etmektedir.
Diğer taraftan işsizlik parası alındığı süre içersinde İş Piyasası Servisi tarafından uygun görülen bir mesleki eğitim tedbirine katılanların kaza sigortası himayeleri de devam etmektedir.
İşsizlik Parası Talebi ve İtiraz Nereye Nasıl Yapılır?
İşsizlik parası talep dilekçesinin işsizliğin başladığı ilk gün İş Piyasası Servisi Bölge Müdürlüğüne şahsen verilmesi gerekmektedir. Çünkü haksahipliği,dilekçenin şahsen verildiği tarihten itibaren başlamaktadır ve hak sahipliğinin geçmişe dönük olarak tanınması mümkün değildir. İş Piyasası Servisi Bölge Müdürlüğü’nün kararlarına (Bescheid)karşı,İş Piyasası Servisi Eyalet Müdürlüğüne itirazda bulunulabilmektedir. Bu merciin kararları kesindir.
İşsizlik Parası Haksahipliğini Olumsuz Etkileyen Hâller Neler? Hangi Durumda İşsizlik Parası Almam?
1-Kontrol Başvurusunda Bulunmamanın Sonuçları
İşsizlik Sigortası Kanunu’nun 49. maddesi, işsizlik parası ya da işsizlik yardımı alanların haftada en az bir defa kayıtlı bulundukları İş Piyasası Servisi Bölge Müdürlüğüne şahsen başvuruda bulunmalarını öngörmektedir. Bununla birlikte anılan Müdürlük, tanınan yetki çerçevesinde iş piyasasının durumuna göre kontrol başvurularının sayısını azaltabilmekte veya daha sık kontrol başvurusu öngörebilmektedir.
Önemli bir nedeni olmaksızın İş Piyasası Servisi Bölge Müdürlüğünce verilen tarihte kontrol başvurusunda bulunmayan bir işsizin işsizlik parası ödemesi, söz konusu Müdürlüğe şahsenbaşvuruda bulunduğu tarihe kadar durdurulmaktadır.
Önemli bir nedeni olmaksızın öngörülen bir kontrol başvurusunu ihmal eden bir işsizin bu tarihten itibaren 62 gün içersinde İş Piyasası Servisi Bölge Müdürlüğüne şahsen başvuruda bulunması halinde işsizlik parası haksahipliği süresi, ihmal ettiği kontrol başvurusu tarihi ile şahsen başvuruda bulunduğu tarih arasında geçen süre kadar kısaltılmaktadır.
İhmal edilen kontrol başvurusu tarihi ile İş Piyasası Servisi Bölge Müdürlüğüne şahsen başvuruda bulunulan tarih arasında 62 günden fazla bir sürenin geçmiş olması halinde ise, işsizlik parası haksahipliği süresi,her hâlükârda 62 gün kısaltılmakta ve işsizlik parası da ancak, tekrar şahsen talepte bulunulan tarihten itibaren ödenmektedir.
2- İş akdinin işçi tarafından feshedilmesinin sonuçları
İşçinin iş akdini kendi isteğiyle sona erdirmesi veya kusurlu davranışı nedeniyle iş akdinin işveren tarafından feshine neden olması halinde işin sona erdiği tarihten itibaren 4 hafta süreyle işsizlik parası ödenmemektedir. Ancak işsizlik parası ödeme süresinde bir azaltma yapılmamakta; işsizlik parası ödeme başlangıcı 4 hafta süreyle ertelenmektedir. İşsizin iş akdinin feshine ilişkin dikkate alınmaya değer gerekçeleri var ise,söz konusu engel süresinin kısmen veya tamamen kaldırılması mümkün olabilmektedir.
Engel süresi esnasında kesintisiz bir hastalık sigortası himayesinin sağlanması için işin sona ermesini müteakip derhal kayıtlı bulunulan Hastalık Sigortası Sandığına (Gebietskrankenkasse) müracaat edilmelidir.
3-Teklif edilen işi kabul etmemenin sonuçları
İşsizler, işsizlik parası aldıkları sürede İş Piyasası Servisi tarafından teklif edilen kabul edilebilir nitelikteki işlerde çalışmak durumundadırlar.
“Kabul edilebilir nitelikte iş” tanımından,teklif edilen işin
* işsizin fiziksel yeteneklerine uygun,
* sağlığını tehlikeye düşürmeyen,
* var ise, çocuklarına bakma yükümlüğünü yerine getirmesine olanak veren,
* evi ile işyeri arasındaki günlük gidiş – geliş süresinin tam zamanlı çalışmada
(Vollzeitbeschaeftigung)2 saati,kısmîzamanlıçalışmada (Teilzeitbeschaeftigung) 1,5saati geçmeyen,
* iş ücreti toplu iş sözleşmesinin öngördüğü ücrete uygun olan,
* işsizlikparasıalınanilk120 gün içersinde sahip olunan mesleğin dışında başka bir meslekle ilgilibirişin veyakısmîsürelibirişinteklifedilmesihalindeücreti,işsizlikparasıhesabına esasteşkiledenkazancınen az%80’itutarında,121. gündenitibarenböylebir işin teklif edilmesihalindeücreti, işsizlikparasıhesabınaesasteşkil eden kazancın en az % 75’i tutarında olanbir iş olması anlaşılmalıdır.
İşsizin İş Piyasası Servisi tarafından teklif edilen kabul edilebilir nitelikteki bir işi kabul etmemesi veya işe başlamasının, kendisini işe almaması amacıyla işverene karşı sergilediği davranışlar nedeniyle mümkün olmaması halinde 6 hafta süreyle işsizlik parası ödenmemekte ve işsizlik parası ödeme süresi de 6 hafta kısaltılmaktadır. Böyle bir durumun tekrar meydana gelmesi halinde işsizlik parası bu kez 8 hafta süreyle ödenmemekte ve işsizlik parası ödeme süresi de 8 hafta kısaltılmaktadır. İşsizin, işi kabul etmemesine ilişkin dikkate alınmaya değer gerekçeleri var ise, işsizlik parası kesintilerinin kısmen veya tamamen kaldırılması mümkün olabilmektedir.
4-Teklif Edilen Mesleki Eğitim Tedbirine Katılmamanın Sonuçları
İşsizin İş Piyasası Servisi tarafından teklif edilen bir mesleki eğitim tedbirine katılmaması veya katılmakla birlikte kendi kusurlu davranışlarıyla eğitimin başarıyla tamamlanmamasına nedenolmasıhalinde3. başlık altında belirtilen yaptırımlar uygulanmaktadır.
İşsizlik parası alan vatandaşlarımızın hak kayıplarına uğramamaları için “İşsizlik Parası HaksahipliğiniOlumsuz EtkileyenHâller ” başlıklı kısımda yer verilen hususları dikkate alarak hareket etmeleri öncelikle kendi menfatleri gereğidir.
İşsizlik Parası Alanlar Hangi İmkanlardan Yararlanabililirler?
1-Kira Yardımı
İşsizlik parası alanlar, gelirlerinin azalmış olması nedeniyle kira yardımı (Wohnbeihilfe) talebinde bulunabilirler.
2- Reçete Ücreti ve E-Card Servis Ücretinden Muafiyet
İşsizlik parası alanlar, reçete ücreti ile E-card servis ücretinden muaf tutulmaları için kayıtlı bulundukları Hastalık Sigortası Sandığından talepte bulunabilirler.
3-Radyo ve Televizyon Harcından Muafiyet
İşsizlik parası alanlar, radyo ve televizyon harcından muaf tutulmaları ve/veya sabit telefon hattı giderlerine katkı sağlanması için ikamet ettikleri Eyalet için yetkili olan (GIS Gebühren Info Service GmbH) kuruluşundan talepte bulunabilirler.
İşsizlik parası uygulaması hakkında daha ayrıntılı bilgi yetkili İş Piyasası Servisi Bölge Müdürlüğünden alınabilir.
Konuya ilişkin soru ve sorunları bulunanların her zaman Müşavirliğimize başvurabileceklerine işaretle durum vatandaşlarımızın bilgilerine sunulur.