Yurtdışı emeklilik nasıl sağlanır? Türkiyeden yurtdışı emekli olabilmek için kesin dönüş şart mı? Yurtdışı emeklilik için dönüş şartı aranıyor mu? Yurtdışı emeklilik ile ilgili merak edilenler yazımızın devamında.
Türkiye’den SSK ya da BağKur emeklilik borçlanması için kesin dönüş şart mı?
Yurtdışı yaşayan vatandaşların Türkiye’den emeklilik borçlanmasında her ne kadar “kesin dönüş” koşulu aransa da fiilen Türkiye’ye dönüş yapmalarına gerek yok. Bundan dolayı, emekli olmuş gurbetçiler, çocukları ve torunları Türkiye’ye dönmedikleri için, yıllarca çalıştıkları ülkelerde yaşamak zorunda kalıyorlar. Bir çok emekli ,yılın büyük bölümünü bulundukları ülkelerde geçiriyor. Son verilere göre yurtdışı borçlanmasıyla emekli olan gurbetçilerin sayısı 466 bin 840 kişiye ulaştı. Aylık ortalama bin lira aylık üzerinden, bu gurbetçilere SGK tarafından ayda 467 milyon, yılda ise 5.6 milyar lira ödeme yapılıyor. Çoğunun Avrupa’da yaşadığı dikkate alınırsa, emekli aylıklarıyla, Türkiye’den Avrupa’ya her yıl yaklaşık 5 milyar lira aktarılıyor.
Yurtdışında çalışanlar, ikinci bir emeklilik için borçlanmaya karar verirse Türkiye’de 1 gün dahi sigortası varsa işçi statüsünde daha az prim ödeyerek emekli olabiliyor. Çifte vatandaş olanlar için sorun yok ancak Türk vatandaşlığından izinle çıkanlar 11 Eylül 2014’ten itibaren artık borçlanma başvurusu yapabiliyorlar
Belli bir süre borçlanması gerekenlerin, daha yüksek emekli aylığı bağlanabilmesi için 2000 yılından önceki yılları tercih etmeleri büyük bir avantaj sağlıyor. Örneğin, emeklilik için 3 bin 600 gün prim ödemesi yeterli olan kişilerin, imkânları varsa 2000 yılından önceki dönemler için borçlanma yapacaklarını başvuru formunda belirtmeleri gerekiyor. Prim ödemesini 2000 yılı öncesi günler için yapanlar, daha yüksek emekli aylığı alabiliyor. 2008 yılında sosyal güvenlik yasasında yapılan değişiklikten sonra 332 bin 216 gurbetçi yurtdışı borçlanması için müracaatta bulundu. Bunlardan 222 bin 610’u hesaplanan borçlanma primini ödedi.Türk vatandaşlığından izinle çıkıp başka ülke vatandaşlığına geçmiş bulunan “mavi kart”lıların borçlanmaları konusunda 10 Eylül 2014 tarihinde çıkan torba yasayla önemli bir değişiklik yapıldı. Yasaya göre, borçlanma yapılmak istenilen sürelerde Türk vatandaşı olmak gerekiyor. Çifte vatandaşlığı bulunanlar açısından bir sorun yoktu ama vatandaşlıktan çıkmış olanların “borçlanma müracaatı yaptıkları tarihte” yeniden Türk vatandaşlığına girmiş olmaları şartı aranıyordu. Açılan davaların Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) aleyhine sonuçlanması üzerine geçen yıl çıkarılan torba kanunla bu sorun ortadan kaldırıldı. Dolayısıyla, Türk vatandaşlığını kaybedenler de 11 Eylül 2014’ten itibaren artık borçlanma başvurusu yapabiliyor. Borçlanma için prim ödemesi yapmış olanların sonradan vazgeçmeleri durumunda, aradan kaç yıl geçerse geçsin ödedikleri para faizsiz olarak iade edilir.
Yurtdışı borçlanması yapmak isteyen gurbetçiler, asgari ücretin net bin 300 liraya çıkacağı 1 Ocak 2016 tarihinden sonra borçlanma yaptıkları takdirde yüzde 29 daha fazla para ödeyecek. Borçlanmayı bu ay içerisinde gerçekleştirenler ise aynı oranda kazançlı çıkacak. Yurtdışı borçlanması yapmak suretiyle emekli aylığı bağlanan gurbetçilerin sayısı 466 bin 840 kişiye ulaştı. Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2016 yılında uygulanacak asgari ücreti belirlemek üzere ilk toplantısını önceki gün yaptı. İkinci toplantı ise 10 Aralık’ta gerçekleştirilecek. İlk toplantıda işçi ve işveren tarafı, asgari ücretle ilgili önerilerini dile getirdi. Çalışma Bakanı Süleyman Soylu, asgari ücretlilerin, vergi dilimindeki artış dolayısıyla gelir kaybı yaşamamaları için çalışma yapacaklarını söyledi.