1 Agustos 2019 tarihi itibariyle yurtdışı borçlanmasında değişikliklere gidiliyor. Peki yurtdışı emeklilik borçlanmasında neler değişiyor ? 2019 yılı yurtdışı başvurusunda bulunacak vatandaşlar ne yapacak kaç para ödeyecek ? 2020 yurtdışı borçlaması yapacaklar kaç para yatıracak ? Yurtdışı borçlanması yapacaklar SSK dan mı yoksa Bağkur dan mı emekli olacak.
Son zamanlarda basında çıkan haberler yurtdışı borçlanması yapacak vatandaşlarımızı huzursuz etti.Bir çok vatandaş yeni çıkaçak torba yasası ile neler değişeceğini merakla beklerken bize bu konu hakkında çok sayıda eposta ve telefon geldi.
Ülkemiz sınırları dışında ikamet eden Türk vatandaşlarının yurtdışında geçen çalışma süreleri ile çalışmayan ,ev kadını olarak geçen sürelerini borçlanarak Türkiye’den emekli olmalarını olanak sağlayan 3201 Sayılı Kanun’da yapılması tasarlanan değişiklerle , borçlanma primleri ve borçlanma süreleri değiştirilmesi amaclanmakta.
Gerekçe olarak yurtdışı borçlanmasıyla emekli olanların , ilgili borçlanma karşılığı ödemiş oldukları miktarı kısa sürede emekli aylığı olarak geri almalarının SGK’nın aktüeryal dengesini olumsuz etkilemesi gösterilmekte.
Tek tip borçlanma süresi olacak 4/a ve 4/c borçlanma süreleri kalkıyor!!
Değişikliğin kabul edilmesiyle birlikte yurtdışı borçlanma süreleri 4/b (Bağ-kur) kapsamında geçmiş sigortalık süresi olarak kabul edilmesi amaclanıyor.Halen geçerli mevcut yasaya göre , yurtdışı hizmet borçlanmasına ait sürelerin hangi sigortalılık durumuna göre geçmiş sayılacağının belirlenmesinde Türkiye’de
Borçlanma tutarının hesaplanmasına esas olan prim oranının yüzde 45’e çıkarılması,– Borçlanılan sürelerin 4/b (Bağ-Kur) kapsamında geçmiş sigortalılık süresi kabul edilmesi, öngörülüyor.
Mevcut durumda, borçlanılan her bir gün için prime esas kazanç alt sınırı (asgari ücret) ile prime esas kazanç alt sınırının 7.5 katı arasında kalmak üzere, seçilen kazanç tutarının yüzde 32’si kadar prim ödeniyordu. Kanun teklifinde, prim oranının yüzde 45’e yükseltilmesi öngörülüyor.Buna göre bugün için asgari 27.29 TL olan bir günlük borçlanma tutarı, yaklaşık yüzde 41 oranında (11.09 TL) artarak 38.38 TL olacak.Gerekçe ise yurtdışı borçlanması yaparak emekli olanların, borçlanma karşılığı ödemiş oldukları tutarı çok kısa sürede emekli aylığı olarak geri almalarının SGK’nın aktüeryal dengesini olumsuz etkilediği…
BAĞ-KUR PRİMİ SAYILACAK
Borçlanma prim oranının artırılma gerekçesi burada da göz önüne alınmış olmalı ki kanun teklifinde yurtdışı borçlanma sürelerinin 4/b (Bağ-Kur) kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul edilmesi öngörülüyor.Mevcut yasal düzenleye göre, yurtdışı hizmet borçlanmasına ait sürelerin hangi sigortalılık haline göre geçmiş sayılacağının belirlenmesinde; Türkiye’de sigortalılığı olanların borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline göre, sigortalıkları yoksa 4/b kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul ediliyor.Bu bağlamda, borçlanma talep tarihi öncesi son sigortalılık hali 4/a kapsamında olanların borçlandıkları süreler 4/a kapsamında; 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında olanların borçlandıkları süreler 4/c kapsamda geçmiş sigortalılık süresi olarak değerlendiriliyordu.Öngörülen değişiklik yasalaşırsa, Türkiye’de ki son sigortalılık haline bakılmaksızın, borçlanılan süreler 4/b kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul edilecek.Bu durumda emeklilik statüsünün değişmesi söz konusu olabilecek. Bu da daha fazla prim günüyle daha çok prim ödeyerek emekli olmaya neden olabilecek.Örneğin, mevcut yasal düzenlemeye göre yurtdışı borçlanması yaparak 3600 prim günüyle 4/a statüsünden emekli olunabilirken, 5400 prim günüyle 4/b statüsünden emekli olmak zorunda kalınabilecek.
ZAMAN SINIRLI
Hem borçlanma prim oranı hem de borçlanılan sürelerin 4/b kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul edilmesine ilişkin değişikliğin yürürlük tarihi, yasanın Resmi Gazete’de yayımı tarihini izleyen aybaşı olarak öngörülüyor.Kanun teklifinin barındırdığı diğer düzenlemeler göz önüne alındığında, teklifin temmuz ayı sonuna kadar yasalaşarak Resmi Gazete’de yayımlanma olasılığı çok yüksek. Bu durumda değişiklik hükümlerinin 1 Ağustos 2019’dan itibaren yürürlüğe girmesi muhtemel. Yurtdışı borçlanmasına ilişkin değişiklik gerekçesinin SGK’nın aktüeryal dengesi olması da öngörülen değişiklerin kabul edilmesi olasılığını artırıyor.Bu nedenle, yurtdışı borçlanması yapmayı düşünenlerin, durumlarını değerlendirmeleri gerekiyor. Kanun teklifi yasalaşırsa borçlanma tutarının artacağı kesin. Bir de borçlanılan sürelerin 4/b kapsamında geçen sigortalılık süresi olarak kabul edilmesi emeklilik statüsünü değiştiriyor