Yurtdışı borçlanmasıyla emekli olanlara minijop yasak mı? Yurtdışı borçlanmasıyla Türkiyeden emekli olanlar çalışabilir mi? Almanya ‘dan yurtdışı borçlanması nasıl yapılır ? Stuttgart Başkonsolosluğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşesi Ayşe Günaydın, Türkiye’den borçlanma yoluyla emekli olmak isteyen vatandaşlara Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliği olarak ücretsiz danışmanlık hizmeti verildiğini bildirdi.
Yurtdışı borçlanma yoluyla Türkiye’den emekli olanların, 28 Haziran 2012 tarihinden bu yana minijob denen işlerde çalışmalarının ise yasak olduğunu kaydeden Ayşe Günaydın, “Eğer kişi çalışırsa, aylığını durdurmak zorunda. Ancak istisnai durumlar da söz konusu. Örneğin, 28/06/2012 tarihinden önce, aylık alanlar ile aylık bağlama işlemleri devam edenlerin aynı zamanda kısa süreli çalışmalarının bulunması halinde aylıklarının ödenmesine kazanılmış hak olarak devam edilmektedir. Ancak kısa süreli çalışmaları devam edenlerin çalışmalarını sonlandıracakları veya ara verecekleri tarihe kadar kazanılmış hakları korunmakta olup, yeniden kısa süreli çalışmaya başlamaları halinde bu tarih itibarı ile aylıkları kesilmektedir” diye konuştu.
Alman Kızıl Haç bünyesinde faaliyet gösteren Türk Emekliler Grubu’nun düzenli aralıklarla gerçekleştirdiği bilgilendirme toplantıları kapsamında Grup Başkanı Kadriye Aslan’ın yönettiği toplantıda konuşan Ataşe Günaydın, emeklilik konusunda gündeme dair önemli açıklamalarda bulundu.
Kızıl Haç binasında vatandaşlarımızın geniş katılım gösterdiği toplantıda Ataşe Günaydın yurtdışında ikamet eden Türk vatandaşlarının yanı sıra mavi kartlıların da, yurtdışı hizmet borçlanması yoluyla Türkiye’den emekli olabildiklerini belirtti.
Günaydın “Erkekler sadece yurtdışında geçen sigortalılık süreleri ile bu süreler arasında ve sonunda 1 yıla kadarki boşta geçen süreleri borçlanabiliyorken, kadınlar buna ilaveten yurtdışında ikamet ettikleri süreleri borçlanabilirler. Ancak kişi sadece yurtdışında 18 yaşından sonra T.C vatandaşlığında geçen süreleri borçlanabilmektedir.
Türkiye’deki sosyal güvenlik mevzuatı Almanya’dan farklıdır ve Türkiye’de herkes için geçerli tek bir emeklilik yaşı ve prim süresi yoktur. Türkiye’de hiç çalışması bulunmayan kişilerin durumu ile, çalışması olanların durumları farklıdır. Yeni yasa ile birlikte mavi kartlılara da borçlanma hakkı getirilmiş olmakla birlikte, bu kişilerin sadece yurtdışında T.C. vatandaşı olarak 18 yaşından sonraki sürelerini borçlanma hakkı vardır. Ve bu süre, mavi kartlıların Türkiye’den emekli olup olmayacağının belirlenmesinde önemlidir. Türkiye’den emeklilik için asgari süre belirli koşullar altında 10 yıldan başlamaktadır” dedi.
KESİN DÖNÜŞTEN NEYİ ANLAMAK LAZIM?
Yurtdışı borçlanma işleminin ayrı, emekliliğin ise ayrı olduğunu bildiren Günaydın “Kişi Almanya’da çalışsa dahi borçlanma yapabilmekte, ancak borçlanma yoluyla emekli olabilmek için yurda kesin dönüş şartı gerekmektedir. Kesin dönüşün anlamı ise, kişinin yurtdışında çalışmaması, herhangi bir sosyal yardım veya ödenek almamasıdır. Kişi bu şartları taşıyorsa, Türkiye’ye kesin dönüş yapmış sayılmaktadır. Yurtdışında ikamete dayalı sosyal yardım alan veya çalışmaya başlayan kişiler, Türkiye’den emekli olduklarında bunu SGK’ya bildirmek ve aylıklarını durdurmak zorundalar.
Emeklilik bir haktır. Bu hakkı hak ettiğiniz zaman haktır. Formlarda yanlış beyanda bulunanlar bir zaman sonra sıkıntı ile karşılanıp Ataşeliğimize başvuruyorlar. Bu durum bizi üzüyor. Sorunlarla karşılaşmamak için vatandaşlarımızın doğru beyandan şaşmamalarını öneriyoruz” dedi.
ÇOCUK YETİŞTİRME SÜRELERİ
Türk emeklilerin büyük bir ilgiyle izlediği toplantıda çocuk yetiştirme süresine de değinen Ayşe Günaydın şunları söyledi:
“Almanya’da doğan her bir çocuk için, doğum yapan veya çocuğu yetiştiren ebeveyn adına Alman Sigorta Kurumu tarafından karşılıksız olarak 1992 yılından önce doğan her çocuk için 2 yıl, sonra doğan her çocuk için 3 yıl sigortalı çalışmış gibi prim ödemesi yapılmaktadır. Bu uygulamaya sigorta sistemi içerisinde “çocuk yetiştirme süresi” (Kindererziehungszeiten) denilmektedir.
Yatırılan primden dolayı çocuk yetiştiren annelere emeklilik şansı doğmakta, ancak bu sadece ancak başvuru ile gerçekleşmektedir. Çocuk yetiştirme süreleri, anne ya da babanın emeklilik sigortasına zorunlu prim süresi olarak saydırılabilmektedir. Primler karşılıksız olarak devlet tarafından ödenmektedir. Ancak kişilerin bu haktan faydalanmaları için V 800 denilen formu doldurarak çocukların doğum belgeleri ile birlikte Alman Sigorta Kurumu’na başvuru yapması gereklidir.
Ataşelik olarak Türk annelerin büyük bir oranının çocuk yetiştirme sürelerini Alman sigorta kurumuna işlettirmediklerini gözlemledik. Çocuk yetiştirme süreleri sigorta cetvelinde görünüyorsa, bu süreler çalışma süresi olarak borçlanılabilmekte ve böylece kişinin aylık hesabında ve Türkiye’de işe başlangıç sayılmasında avantaj sağlamaktadır.”
Toplantı sonrası Kızıl Haç Türk Emekliler Grup Başkanı Kadriye Aslan, Çalışma Ataşesi Ayşe Günaydın’a orkide armağan ederek, aydınlatıcı bilgilerden dolayı teşekkürlerini iletti.
Benim yurt icinde birak calismayi ssk’da numaram bile yok. Türkiyeden emekli olmak istiyprum ne yapmam gerekiyor.
Saygilarimla. Almanyadan saygilarimla. Ayrica 10.02.1965 doğumluyum ve 32 senedir almanyada calisiyorum.